İznik’in tam merkezinde, dört kral törenle taç giydi. İznik tarihinde bu güne kadar gün ışığına çıkmayan ancak İznik turizmi için büyük önemi olan en büyük ayrıntılarından hemen hemen en önemlisini sitemizin köşe yazarı Ayhan Uyan sanat tarihçileri ile birlikte araştırarak ortaya çıkardı. Türkiye’de sadece İstanbul Ayasofya ve İstanbul’da bulunan Kariye Müzesi (Khora Manastırı) ve İznik Ayasofya Camii’in hemen girişindebulunan kralların taç giydikleri yer bulunuyor. Sitemizin köşe yazarı Ayhan Uyan’ın özel olarak kaleme aldığı yazısı ise şöyle;                                      

NİKAİA OMHALİON’U

İznik Ayasofya’sı tarih sahnesinde, birçok olaya ev sahipliği yapmıştır. Tarihin en çarpıcı olaylarından biriside Doğu Roma (Bizans) İmparatorlarının, taç giyme törenleridir.

İznik Ayasofya Camiinin, doğu kısmında bulunan giriş kapısından içeriye hem girişinde bulunan zeminde, üzerine basılmaması için koruma altına alınan mozaik desenli yer zemini göze çarpar. “Omphalion” denen ve ana tabandan bezeme yolu ile yapılarak ayrılmış bu bölüm, Bizans İmparatorlarının törenle Taç giydiği yerdir.

Kralların taç giydiği bu özel yer, kare planlı, Opus Sectile (Mermer parçaların birbirine geçmesi ile oluşturulan Mozaik sanatı) formunda oluşturulmuş, yeşil, sarı, gri renk tonlarında ki dairesel mermerlerden bezenmiş, bugün var olmayan, ana taban Mozaik’inden ayrı olarak, Bizans İmparatorlarının Taç giydiği “Omphalion” olarak adlandırılan bölümdür.

Bezemeleri ile benzer formu Türkiye’de sadece İznik’te, İstanbul Ayasofya’sında ve Khora Manastırında (Kariye müzesi, Camii) rastlamaktayız. Yunancada “Yer’in Göbeği ” anlamında, Omphalion (Delf'te Omphalos) olarak ta, adlandırılan ve Bizanslılarca kutsal sayılan bu yer, Ortodoks, inançta Bizans İmparatorlarının Patrik tarafından Taç giyme törenlerinin gerçekleştirildiği ve İmparatorların bazı toplantıları izlediği yerdir.

Tarihte, Latin istilası olarakta gecen, 4. Haçlı seferinde, Avrupa’dan hareket eden, İstanbul’a ve Anadolu’ya ulaşan Haçlı ordusu, Kudüs’e gitmek yerine, Konstantınapolıs’i ( İstanbul) (1204/1261) işgal etmişlerdir.

İstanbul’un yağmalanması ve işgal edilmesi sonucu, 1.Teodor Lasgaris, önderliğinde Ortodoks, Bizans veYunan asillerince, İznik Bizans İmparatorluğu (ασίλειον τῆς Νίκαια) kurulur(M.S. 1204).

Dört yıl kadar bir süre meşruiyeti tanınmayan, İznik Bizans imparatorluğu, Dimetoka’ya (Bulgaristan) sığınıp, oradan ayrılmayı kabul etmeyen, İznik’e gelmeyi reddeden, eski Konstantinopolis Ortodoks Kilisesi Patriğinin ölümüyle, Bizans’ın dini ve yönetim merkezi İznik olmuştur.
Autorianus adlı bir Papaz İznik'te Doğu Ortodoks Kilisesi Patriği olarak ilan edilmiştir. Yeni Patriğin İznik’te ki ilk görevi M.S. 1208 yılında ki paskalya yortusu törenlerinde 1. Teodor'u Basileus (imparator) olarak, İznik’in tam merkezinde bulunan, Ayasofya’da bu gün ilk girişte ki yer zemininde bulunan ve koruma altına alınan mozaikle kaplı yer döşemesinde ki OMHALİON’da vaftiz ederek ve taç giydirmek olur.

M.S. 1204 - 1261 yılları arasında, Nikaia Bizans İmparatorluğu olarakta adlandırılan dönemde İznik, Bizans’ın ve Ortodoks inancın ruhani Başşehir’i olmuştur. 57 yıl süren bu dönemde İznik’te dört kral törenle aynı yerde taç giyer. İznik’teki Ayasofya da bugün dahi geçmişten müzice eseri bu günlere dek durabilen, OMHALİON’da taç giyen Bizans kralları, şunlardır;

         1.Teodor Lasgarıs (M.S. 1204 - 1222)

         3.Yannis Vatatzes (M.S. 1222 - 1254

         2.Teodor Lasgarıs (M.S. 1254 - 1258)

         4.Yannis Lasgaris (M.S. 1258 - 1261)

Bu haber 10884 kez görüntülendi.