Roma döneminde İznik’te, İznik’in eski ismi Nikaia adına basılanlardan 127 adet metal para ( sikke ) ilk bölümü 50 tanesinin fotoğrafları ile birlikte açıklamalarını sitemizin yazarı Ayhan Uyan sizler için derledi. Bir döneme damgasını vuran, İznik’teki festivaller, roma bayramları spor aktiviteleri dahil bir çok olayı üzerinde simgeleyen, diğer 77 adet açıklamalı Nikaia sikkeleri 2. bölüm olarak kısa bir süre sonra sitemizde olacak.

Roma Dönemi Nikaia (İznik) Sikkeleri ( M.Ö 74 - M.S258 )

Tüm Bithynia toprakları, gibi, M.Ö 74 de son Bithynia kralı Nicomedes’in vasiyeti ve öngörüsüyle Roma egemenliğine gecen Nikaıa,  Paxromana, olarak da adlandırılan dönemde batı Anadolu’nun, öncü kentlerinden biri olmuştur.

Kurulduğu günden beri antik çağda önemini yitirmeyen, Nikaıa’da Bithynia, döneminde başlayan, günlük yaşamda ve yönetimde, yunan medeniyeti ve sanatını, özellikle paganist tapınım biçimi olarak ta, Yunan ve Roma tapınaklarını seçmeleri ve o inanç kültürünü yaşatmaları, Roma senatosu ve merkezi yönetimince, diğer kentlere göre daha da imtiyazlı olmasını sağlamıştır. Nikaia Bithynia, eyaletinin,  bir Roma mahkeme merkezidir(Conventus)ve yerel bir yönetim organizasyonuna sahipti.(boule ve demos) Kentte en yetkin kurum magistratlık (Roma’yı senato’yu )temsil eden archonlar (yerel idare heyeti)kuruluydu kurulun başkanı protos archon idi. ve bunun altında iki archon daha bulunmaktaydı.

 Bu yönetim şekliyle kale kent,(metropolis) iç işlerinde özerk ve mali olarak ta, Nikaia adına vergi topluyor, kent adına sikke darb edebiliyordu.Roma’ya olan bağlılığını, sergilediği ayrıcalığını koruyordu

 Nikaia siyasi ve coğrafi olarakta önemli bir ticari potansiyele sahipti. Askania gölü ağır yüklerin taşınmasında kullanılırken. Sakarya nehri Anadolu ya açılan doğal bir geçit ve yük taşımacılığında vaz geçilmez bir unsuru, olarak, Frigya (Eskişehir Kütahya Afyon) dan , tahıl mermer  başta olmak üzere diğer ticari yüklerin Nıkaia aktarılmasın da ve buradan da Askania gölü kullanılarak Kios(Gemlik) limanından Ege ve Akdeniz’deki diğer kentlere taşınmasında önemli bir role sahipti. Askeri ve ticari bakımdan roma imparatorluğunun iki önemli yolun üzerinde yer alması Bir nevi, Emporion(pazaryeri) olmasını sağlamaktaydı. Bu yollardan ilki; Kalkedon(Kadıköy) başlayıp Nikomedia(İzmit),Nıkaia(İznik), Dorylaion(Eskişehir), Ankyra(Ankara), Antiocheia(Antakya),üzerinden Suriye ve Mezopotamya’ya ulaşmaktaydı. Diğer ulaşım rotası ise; Kadıköyken başlayıp, İzmit, (Nikomedia) İznik(nikaıa) Kios (Gemlik),Adramytion(Edremit) Bergama(Pergamon),Smynra(İzmir),Efes (Ephesos) ve Milet Miletos) üzerinden Halikarnasos(Bodrum)a ulaşmaktaydı.    

 Bu ticari koridor kenti zenginleşmesini sağlarken popülaritesini de artırmıştır. Roma imparatorluğunda adına sikke darb edebilen (para basabilen) ve geniş çok bereketli topraklara, vergilendirme alanlarına sahip nadir kentlerden birisidir.

 Nikaia’da roma dönemini incelerken, şüphesiz ki, günümüze kalan en önemli enstrüman Nikaıa’da  darb edilen  dönem sikkeleridir. m.ö 74 m.s 260 sonrasını kapsayan bu incelemede imparatorluk, dönemi kentin sosyokültürel ve ekonomik yönü, tapınakları dini bayramları (festivalleri) ve kuruluşuna ilişkin mitolojik birçok sahne belgelenmektedir.

Aşağıda incelenen sikkeler Nikaıa’da darb edilmiştir. Bugün birçok müzede ve koleksiyonda rastlamak mümkündür.

Ayhan Uyan

ayhanuyan@gmail.com

KAYNAKÇA

1)Bytinıa BilgeUmar
2)Türiye halkının ilk çağ tarihi  Bilge Umar
3)Oğuz Tekin Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş
4)Cevriye Artuk, Kolleksiyonumuzdaki Nicaea (Iznik) sikkeleri, "Istanbul Arkeoloji Müzeleri Yıllığı"
5)Belleten sayı:046  Nikaia bayramlar
6)Emin Bosch, Türkiye'nin Antik deyi rdeki meskük'atına dair Bibliyagrafya
7/S. Şahin, Katalog der antiken Inschriften des Museums von İznik (Nikaia)/İznik Müzesi 8)Antik Yazıtlar Kataloğu II,1. Entfernte Umgebung der Stadt/Şehir Uzak Çevresi (Bonn 9)1981) (Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien. Cilt 10,1).
10)S. Şahin, Katalog der antiken Inschriften des Museums von İznik (Nikaia)/İznik Müzesi 11)Antik Yazıtlar Kataloğu II,3. Testimonia (Bonn 1987) (Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien. Cilt 10,3).
12)Azra  Erat mitoloji sözlüğü
13)Granger Ernest,Mitoloji
14)www.wildwinds.com/.../bithynia/nicaea

DİKKAT! : Yazarın yazılarını kaynak göstermeden ve haberi iznikrehber.com’daki linkine yönlendirmeden yayımlayan diğer site yöneticileri ile gazeteler hakkında yasal işlem yapılacaktır.

Bu haber 15204 kez görüntülendi.