İznik çini sanatını aslına uygun yaşatarak geleceğe taşıyanlar KDV indirimi bekliyorlar. İznik Mavi Çini Genel Müdürü Mahmut Çalışkan ile sektör sorunlarını görüştük..NİLGÜN ATAR

'' Ateşte doğan çiçekleri '' 300 yıl aradan sonra bu yüzyılda da aslına uygun üretmenin haklı gururunu taşıyan İznik Mavi Çini ve Seramik Firması; geleneksel, kültürel ve kentsel mirasa sahip çıkıyor.

Bu sene 5.nci kez gerçekleştirilen YAPEX YAPI Restorasyon Fuarı'na tek çinici olarak katılan İznik Mavi Çini ve Seramik ile gerçekleştirdiğimiz röportajın ilk bölümünde yurtiçi ve yurtdışındaki projelerini konuşmuştuk.

Şimdi sıra çinicilik sanatı ve sektör sorunlarında... Sektörün önde gelen temsilcilerinden İznik Mavi Çini Genel Müdürü Mahmut Çalışkan; yaşanan sıkıntıları, yerel yönetim ve Bakanlıklardan beklentilerini, çözüm önerilerini paylaştı. İşte sohbetimizden önemli başlıklar:

ÇİNİ SANATI HAK ETTİĞİ YERDE DEĞİL.
Türkiye'de çinicilik sanatı nereye gidiyor, hak ettiği yerde mi?
Hak ettiği yerde değil. Kütahya Çinileri ve İznik Çinileri olarak bir ayrım yapmak gerekiyor. Bu çok büyük sıkıntı. Bugün İznik'te 100 tane çini satan yer var ama İznik çinisi üreten kaç firma var diye baktığınızda bir elin beş parmağını geçmez. Maalesef bu duruma ne merkezi ne de yerel yönetim bir önlem alabiliyor.

Bölgedeki sıkıntı nedir?
İznik çini üretim patenti Belediyede bildiğim kadarıyla. Patentte bütün çini üretim normları var. İznik te hangi atölye normuna göre İznik çinisi üretiyor. Bu normlara göre tespit yapıp burada İznik çinisi üretiliyor diye patentin logosu ile atölyeler ayrılmalı. Diğerleri Kütahya'da üretip gelsin satsın bir şey demiyoruz ama bu ayrım yapılması lazım.

İZNİK VE KÜTAHYA ÇİNİ ATÖLYELERİ AYRILSIN...
Peki Kütahyalı çiniciler İznik'e geliyor, İznikli çiniciler Kütahya'ya gidiyor mu?
Yok İznikliler gitmiyor. Kütahya'dan şöyle bir göç var. Yarı mamul dediğimiz bisküvilerini alıp geliyorlar. Ev kadınları dahil olmak üzere herkes bu işe girmeye başladı, çinicilik sanatı adına bir deformasyon başladı. Belediyenin bir tavır koyması lazım. İznik ve Kütahya çinicilerini atölyelerine göre ayrılmasını istiyoruz. Hangi atölyede İznik çinisi, hangisinde Kütahya seramik üretiliyor belirlenmesini istiyoruz. Çünkü art niyetliler var, kendi ürettiklerini İznik çinisi diye satıyorlar. Bunun önlemini alacak olan da yerel yönetimdir.

İZNİKLİ ÇİNİCİLER KDV İNDİRİMİ BEKLİYOR...
Yerel yönetimlerle ilgili taleplerinizi anlattınız. Peki mesleki sorunlarınız ile ilgili Bakanlıktan beklentileriniz nedir?
Geleneksel el sanatımızı bu yüzyılda sürdürüyoruz. Kosgeb desteklerinden yararlanmak için Sanat evi adını LTD şirketine dönüştürdük ancak bu desteklere bakıldığında atölyemize çok büyük artı oluşmuyor. Esas problem şu; çinicilik üretim süreci zor ve maliyetli bir iş.

Öneriniz nedir?
Bakanlık bazı firmaları tescil etsin, İznik çinisini bu yüzyılda yaşatıyorlar diye yeni bir vasıf altına alsınlar. Doğru işler yapan insanların doğru şekilde desteklenmesi gerekiyor. kdv sorununu çözmemiz lazım. Hem karşı taraf yüzde 18 ödüyor, hem hammadde alırken yüzde 18 ödüyoruz. Girdi ve satış maliyetini yüzde 18 oranda arttırıyor. Bu endüstriyel ürün değil, kültür ürünüdür. Ticari meta haline dönüşüyor ama burası farklı bir mecra. Biz ürünümüzü yüzde 18 lik indirimle satabiliyor olsak hem daha fazla üretim yapacağız ve kaygı duymayacağız.

Yurtiçi yurtdışında itibarlı projeler yaptık ama mekansal anlamda 13 yıldan beri kendi atölyemiz olmadı. 25 kişilik bir ekibimiz var. Gideri karşılamak için bazen işleri maliyetine almak durumunda kalıyoruz. Yüzde 18 lik vergi konusunda nasıl çözüm bulunur, sanatları nasıl ayırırlar üzerinde tartışmak lazım. Sektöre baktığınıza seramik fabrikası ile aynı konumda tutuyorlar bizi. Sıkıntı burada. Kötü niyetli kullanıma da açık bir mevzu bu. İyi denetlenmesi lazım, gerçekten el sanatı yapan kimler var, başından sonuna kadar mı üretiyor yoksa yarı mamul alıp üzerine dekor mu yapıyor bunların da ayrılması lazım.

DEV BİR ÇİNİ ÇALIŞTAYI YAPILMALI...
Peki tüm bu sorunların tartışıldığı geniş katılımlı bir Çini çalıştayı yapıldı mı?
Yapılmadı ama önümüzdeki süreçte olacak sanki. Eskişehir bu konuda çok iyi, uluslararası seramik çalıştayı yapıyorlar. Bir çalıştay ile beyin fırtınası yaratılması, bu sektörün sorunlarının masaya yatırılması lazım.

ÇÖP KUTULARINDAKİ İZNİK MOTİFLERİ SANATA SAYGISIZLIKTIR.
Çinili Çöp kutularını 2009 yılında gündeme getirmiştik, şimdi ne durumda?
Belediye başkanı değişmiş olmasına rağmen hala çöp kutuları değişmedi. Bozulanların yerine yenisi konuyor ancak desenli konmuyor, herhalde ellerinde bitti. Ama eski çöp kutularında İznik desenli tasarım var. Biz çiniyi yerde uygulanabilir hale getirmişiz, orada lale gül sümbül kullanmıyoruz, bu çini sanatını ayağa düşürmektir. Atık kutusunda çok büyük bir saygısızlık olarak maalesef hala duruyor. İznik belediyesinin logosu ile bir tasarım yapılabilir, ya da sadece çöp yazsın ama İznik çini desenleri olmasın.

ÇİNİLERİMİZ OTELLERE ÇOK YAKIŞIYOR...
Peki otellerimize gelelim..Turistlerin hayran kaldığı çinilerin otellerimizdeki yeri nedir, otellerle çalışmalarınız ne durumda?...
Son yıllarda İznik çinisi otellere yoğun şekilde girmeye başladı. Hamamlarda ve Spalarda Marmara mermeri kullanılmak zorunda. Mermerleşme sürecini tamamlamış tek mermer, üzerinde bakteri barındırmıyor ve hamamlarda kullanılıyor. Bu da İznik çinisi ile çok örtüşen bir durum, çok uyumlu. Çininin ahşap ve mermerle uyumu var. Bu mermerle çok yakışıyor. İstanbul Divan Otel'de bir çalışma yaptık. 2013 yılında hem zemin, havuzun kenarında ve hamamda çok seçkin bir çalışma oldu. Zeminde mavi beyaz geçme sistemi ile uygulandı.

BİZ GELENEKÇİYİZ
Peki Nano teknoloji ile üretilen 3 boyutlu, dijital baskı Hint seramikleri ile ilgili neler düşünüyorsunuz.? Çok yeni olan bu ürün Türkiye'de ilk kez Yapex fuarında tanıtıldı. Dubai ve Suudi Arabistan'da çok ilgi görmüş.
Gülümsüyor ve '' Biz gelenekçiyiz aslında '' diyor ve ekliyor: '' Gelenekçi olduğumuz için bizim kültürümüzü yansıtan ürünlerin seramikte hayat bulmasını istiyorum. Bahsettiğiniz ürünleri ben de gördüm ama bana hitap etmiyor. Bu toprağın kültürü çok geniş, MÖ 5 – 7000 lere kadar odaklandı Anadolu'da yaşam 9 bin yıla kadar bir kültür birikimi var. Bu açıdan görmeli ve elimizdeki zengin kültürü değerlendirmeliyiz. ''

TURIZMHABERLERI.COM olarak;
Çinicilik ve sektör sorunlarına yönelik sohbetimizden süzdüğümüz önemli başlıkları aktardık. Umarız bir köprü vazifesi görür ve yetkililere ulaştırmayı başarabiliriz.
28 Aralık 2015 Pazartesi - NİLGÜN ATAR- turizmhaberleri.com
YAPEX ÖZEL RÖPORTAJI

Bu haber 2267 kez görüntülendi.